SOHBET KÖŞESİ: ANAMUR’DA MAĞARA TURİZMİ VE TÜRKİYE’NİN EN DERİN MAĞARALARINDAN MORCA MAĞARASI

Mersin’in Anamur ilçesindeki Morca Mağarası, ABD’li dağcı Mark Dickey’in tahliyesiyle gündeme gelmiştir.

Keşif için 3 Eylül’de 1276 metre derinlikteki Morca Mağarası’na giren, aralarında yabancı mağara bilimcilerinin de bulunduğu 15 kişilik ekipte yer alan Mark Dickey’in mide kanaması geçirdiği ihbarı üzerine bölgeye ekipler sevk edilmişti.

Mağarada ilaç tedavisi uygulanan Dickey için doktorların onay vermesinin ardından 9 Eylül’de tahliye çalışması başlatılmıştı.

Ekiplerin çalışmaları sonucu tahliye edilen Dickey, Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde tedavi altına alınmıştı.

Mersin’in Anamur ilçesinde Torosların zirvesinde 2 bin 200 rakımda keşfedilmeyi bekleyen gizli hazine Morca Mağarası, Türkiye’nin en derin mağaralarından birisi.

Mağara içinde bilimsel çalışmalarda bölgede yeni bir bakteri türü de keşfedilmiştir. Bu keşfin ilaç sanayisine kazandırılması hedefleniyor.

Yerin binlerce metre altında olan bu el değmemiş alanın keşfedilmesi için yurt içi ve yurt dışından birçok bilim insanı bir araya gelmişti.

Morca’nın önemini anlatan Oganizatör Ender Alparslan Usuloğlu, “Morca’nın 2150 metreden, 2100 metreden girişi var. Ana galeride bir sifona, sifon diyoruz artık kapalı bir göle rast geldik. Fakat 1000 ile 1256 metre arasında yaklaşık 10 tane yan kol var. Bir mağara sistemlerine bağlanma ihtimali oldukça yüksek” bilgisini vermişti.

Uzman ekipler bu gizemi çözmek için 2 bin 150 rakımdaki girişinden halatlarla mağaraya iniyor.

Yurt içi ve yurt dışından gelen bilim insanları mağaranın jeolojik yapısını inceliyor, hayvan türlerini keşfediyor.

Keşif çalışmalarında yerin bin 274 metre altında göller bulunmuştur.

Bilimsel çalışmalarda bölgede yeni bir bakteri türü de keşfedimiştir.

Usuloğlu, “Göllerden bir tanesinde yüzlerce hatta binlerce kerevit vardı. Onlardan işte numune aldık, baktık işte. Yeni bir tür değil cins olduğu tespit edildi. “Dünyada insan vücudu antibiyotiklere çok fazla direnç kazanmaya başladı. O yüzden onu değişik bir bakteriyi bularak, değişik bir antibiyotik ilaçlar yapmak elzem oluyor. Bu da yeni bir değişik bakteri çeşidi” dedi.

Bilim insanlarının Morca Mağarası’ndaki çalışmaları sürüyor.

Ülkemiz mağara cenneti bir ülke…

Yurdumuzda yaklaşık 40.000 adet mağara bulunmaktadır.

Bu mağaralar ağırlıklı olarak Batı ve Orta Toros Dağlarında (Muğla, Antalya, Isparta, Burdur, Konya, Karaman, İçel ve Adana ) yer almaktadır.

Türkiye’nin en uzun ( Beyşehir Gölü batısındaki Pınarözü Mağarası, 16 km) ve en derin mağaraları (Anamur’un kuzeyinde Çukurpınar Düdeni, 1880m, Peynirlikönü mağarası ve Morca mağarası ) bu dağ kuşağı üzerindedir.

Ülkemizde mağara araştırmaları 1964 yılında kurulan Mağara araştırma Derneği (MAD) tarafından başlatılmıştır.

Daha sonra ilk üniversite kulübü olan 1973 yılında Boğaziçi Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü ( BÜMAK ) kurulmuştur.

1979 yılında MTA Jeoloji Etütleri Dairesi bünyesinde kurulan Karst ve Mağara Araştırmaları Birimi, bugün mağara araştırmalarının büyük bir bölümünü gerçekleştirmektedir.

Günümüze kadar tüm yerli ve yabancı mağaracı gruplarının inceleyerek belgelendirdiği mağara sayısı yaklaşık 800’dür.

Turizm çeşitliliği açısından ülkemizdeki mağaralar, önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.

Türkiye’nin en uzun mağarası, 15 km’den fazla olan Isparta’daki Pınargözü Mağarası; en derin mağarası ise –1429 ile Anamur’daki Peynirlikönü Mağarasıdır.

Türkiye’de 30’un üzerinde mağara turizme açılmış olup, bunların dışında yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek özel ilgi gruplarına yönelik bir çok mağara bulunmaktadır.

Anamur’da bir mağara daha var. Adı: Peynirlikönü mağarası…

Türkiye’nin en derin mağarası…

…Ve dünyanın 14’ üncü derin mağarası… Derinliği 1.429 metre…

Boğaziçi Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü tarafından 1993 – 2004 yılları arasında 1.429 metre derinliğe kadar ulaşılmıştır.

O dönemlerde Anamur’da İlçe Milli Eğitim müdürlüğü yapmaktaydım.

Kulüp üyeleriyle bizzat ilgilenmiş, araştırmacıların geliş gidişlerinde, konaklamalarında yardımcı olmuştum.

Türkiye’nin 1.492 metre derinliği ile en derin mağarası olan Peynirlikönü mağarası ve ilerde bahsedeceğim Çukurpınar mağarası hakkında söyledikleri hala kulaklarımda…

“ Her iki mağaranın da tam olarak derinliklerine inebilmiş değiliz… Bölgede başka mağaralar da var… Bu bölge mağaracılık açısından Türkiye’nin en önemli bölgelerinden biridir.”

Anamur’da bir başka derin mağara daha var. Adı Çukurpınar mağarası… Dünyanın en derin mağaraları arasında…

Peynirlikönü mağarası ile Çukurpınar mağarası arasında sadece 1 kilometrelik bir mesafe var… İki mağara yan yana… Geçtiğimiz yıllarda Boğaziçi Üniversitesi Mağara araştırma kulübü tarafından yapılan keşiflerde Çukurpınar mağarasında 1.420 metreye kadar ulaşılmıştır.

Araştırma ekibi bu doğa harikası mağarayı keşfettikçe buldukları yerlerin özelliklerini dikkate alarak bölümlere; Işıltılı, kurnalı galeriler, zümrüt, sarkaçlı, derin göl, basamaklı, sanat gölü gibi isimler koymuşlardır.

Anamur’un Kuzey batısında Çamurlu yaylasından sonra yaya yürüyüşle 4 saatlik bir yürüyüşle 1890 metre yükseklikteki Çukurpınar adı verilen düden mağaranın ağzına gelinir.

Çukurpınar mağarasında biriken sular dupduru bir pınar suyu olarak “ SU GÖZÜ ” denilen yerde ortaya çıkar, Dragon çayına karışır, Anamur Alaköprü barajında toplanır ve Kıbrıs Geçitköy barajına kadar akar gider.

Çukurpınar mağarası; Anadolu Speleoloji Grubu Derneği tarafından İran, İngiliz dağcı ekibi ve Türkiye, Almanya, Lübnan, İran mağaracılarından oluşan 40 kişilik bir ekiple yeniden araştırılmaya başlanmıştır.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce Taşeli Platosundaki mağara araştırmaları ortaklaşa yürütülmekte olup 2016 yılı sonuna kadar devam etmiştir..

Dünyanın en derin mağarasına gelince:

Abhazya Cumhuriyeti‘nde bulunan Krubera mağarasının dünyanın en derin mağarasıdır. 2.191 metre derinliği bulunan mağaranın uzunluğu ise 13.432 km’dir. Mağaranın neredeyse tamamı kireçtaşındandır.

Bu mağara ismini Rus jeolog Alexander Kruber’den almaktadır. Rusça’da Voronya Cave olarak bilinmektedir.

Mağaranın giriş yolu, deniz seviyesinden 2.250 metre yükseklikte yer almaktadır. Uluslararası mağaracılardan oluşan ekip Abhazya’daki Krubera mağarasında dikey iniş yaparak, 2 bin 80 metre’ye kadar ulaşarak dünya rekorunu kırmışlardır.

Önümüzdeki yıllarda Anamur’da bulunan Morca mağarasının, Peynirlikönü mağarasının, Çukurpınar mağarasının derinliklerine inildiği takdirde bu mağaralar belki de Türkiye’nin en derin mağaraları olacak ve dünyanın en derin mağaraları arasına girecektir.

Hoşça kalınız.