Nöbetçi Eczaneler
Sonbahar ve kış ayları tiryakisi olduğumuz çayların en çok tüketildiği dönemler…
En çok siyah çayı tercih etmekle birlikte özellikle kış aylarında solunum yolu enfeksiyonlarında tedaviye yardımcı olabilecek ıhlamur, adaçayı gibi çayları daha fazla tüketiyoruz.
Çaylar, ayrıca sindirim ve sinir sistemi rahatsızlıkları gibi hastalıklarda da kullanılabilir.
Aşağıda, bazı çay hazırlama yöntemleri ve kullanım alanları bulunmaktadır.
Çay Hazırlama Yöntemleri
1. İnfüzyon (Demleme): Bitki ya da bitki karışımı üzerine kaynatılmış ve belli bir dereceye dek soğutulmuş su eklenir, 5-10 dk demlenir, süzülür, sıcak veya soğuk içilir.
2. Dekoksiyon (kaynatma): Bitki ya da bitki karışımının üzerine soğuk su eklenir, süzülür, sıcak veya soğuk içilir.
3. Maserasyon (ıslatma): Bitki veya bitki karışımının üzerine soğuk su eklenir. Birkaç saatten, birkaç güne kadar değişen sürede oda sıcaklığında bekletilir, süzülür, soğuk olarak ya da ısıtılarak içilir.
Çay Formülleri
Siyah Çay, Yeşil Çay (Camellia sinensis (L.) Kuntze) Etkisi: Antioksidan, kalp ve damar hastalıklarından koruyucu, kanserden koruyucu, ağız hijyeni, diüretik, antimikrobiyal etkili.
Hazırlanışı: 2-2.5 gr. yaprak, 150-250 ml taze kaynatılmış suda hazırlanır.
Ihlamur (Tillia platyphyllos Scopoli, Tillia cordataMiller) Etkisi: Soğuk algınlığında, terletici, balgam söktürücü, hafif yatıştırıcı.
Hazırlanışı: 2 gr. kurutulmuş çiçek, kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Adaçayı (Salvia officinalis L.) Etkisi:
Hazımsızlık şikayetleri, iştah kaybı, soğuk algınlığı, aşırı terleme, ağız ve boğaz enfeksiyonları.
Hazırlanışı: 2 gr. yaprak taze kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Tıbbi Nane (Mentha X piperita L. ) Etkisi:
Hazımsızlık, şişkinlik, aşırı gaz şikayetleri
Hazırlanışı: 2 gr kurutulmuş yaprak kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Ökaliptus (Eucalyptus globulus Labill) Etkisi:
Solunum sistemi hastalıkları, soğuk algınlığı, öksürüklerde, balgam söktürücü.
Hazırlanışı: 2 gr parçalanmış yaprak kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Uyarılar: Hassas kişilerde bulantı, kusma ya da ishale yol açabilir.
Anason (Pimpinella anisum L.) Etkisi: Mide, bağırsak sistemi rahatsızlıkları: Hazımsızlık, gaz giderici, iştah kaybını giderici.
Hazırlanışı: 1-2 gr. tohum kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Aynısefa, nergis (Calendula officinalid L.) Etkisi: Ağız ve boğaz yangıları, öksürük.
Hazırlanışı:1-2 gr. kuru bitki, 150 ml taze kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Rezene (Foeniculum vulgare L.) Etkisi:
Mide bağırsak sistemi rahatsızlıkları: Sindirim sorunlarında, mide ve bağırsak motilitesini arttırır, gaz ve spazmları giderir.
Hazırlanışı: 1,5 gr. parçalanmış tohum, kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Frenk Kimyonu (Carum carvi L.) Etkisi:
Mide bağırsak sistemi rahatsızlıkları: Hazımsızlık, gaz ve şişkinlik hissi:
Hazırlanışı: 1,6 gr. parçalanmış tohum, kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Zencefil (Zingiber officinale Roscoe) Etkisi: Taşıt tutması, hamilelikte sabah bulantıları ve kemoterapi gören hastalarda, ilacın yol açtığı bulantılarda.
Hazırlanışı: 0.25 -1 gr. zencefil rizomları soğuk su /kaynatma yöntemi ile hazırlanır.
Zerdeçal (Curcuma Longa L.) Etkisi: Karaciğer hasarını önleyici, antioksidan, kan lipit düzeyini koruyucu, tümör önleyici ve antimikrobiyal etkili.
Hazırlanışı: 0.25 -1 gr. zerdeçal rizomları soğuk su /kaynatma yöntemi ile hazırlanır.
Uyarılar: Bitkinin safra arttırıcı etkisi nedeniyle safra taşı olan kişilerde, büyük taşların hareket ederek kanalı tıkaması söz konusu olabileceğinden dikkatli olunmalıdır. Gebelikte rahim hareketlerini arttırabileceği için kullanılması önerilmemektedir.
Üzüm Çekirdeği (Vitis vinifera L.) Etkisi:
Antioksidan, kalp ve damar hastalıklarında etkili.
Hazırlanışı: Parçalanmış tohumlar kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Kuşburnu (Rosa canina L.) Etkisi: Soğuk algınlığı şikayetlerinde; grip, nezle gibi enfeksiyon hastalıklarında C vitamini içeriğinin yanısıra yangı giderici etkisinden yararlanılmaktadır.
Hazırlanışı: 2 gr. parçalanmış tüm meyve taze kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Sinameki yaprağı (Cassi senna L., C. AngustifoliaVahl) Etkisi: Uyarıcı müshil etkisi, Kabızlık tedavisinde yararlanılan en popüler bitkidir.
Hazırlanışı: 0.5-2 gr. parçalanmış yaprak kaynatılmış sıcak su ile hazırlanır.
Uyarılar: Müshil ilaçlarının uzun süreli kullanılması tehlikelidir Özellikle kalp ve tansiyon ilaçlarının etkisini güçlendirmekte diğer bazı ilaçların ise etkisinin kaybolmasına yol açmaktadır. Gebelik döneminde kullanılmaması gerekmektedir.
Tarçın (Cinnamomum zeylanicum Blume) Etkisi: Mide ve bağırsak rahatsızlıkları; iştah kaybı, sindirim yetersizliği, spazmlar, gaz ve şişkinlik hissinde
Hazırlanışı: 0.5 -1 gr. parçalanmış kabuk soğuk su /kaynatma yöntemi ile hazırlanır.
Uyarılar: Hassas kişilerde alerjik tepkimeler görülebilmektedir. Gebelerde kullanımı önerilmemektedir.
Mayıs Papatyası (Matricaria reutita L.) Etkisi: Mide bağırsak sistemi spazmları, gaz, hazımsızlık, şişkinlik, ve bu sistemin yangısal durumlarında etkilidir. Hafif yatıştırıcı ve kas gevşetici etkisi nedeniyle rahat uyumayı sağlar.
Hazırlanışı: 2 gr. papatya çiçeği bir fincan taze kaynatılmış suda hazırlanır.
Oğulotu (Melissa officinalis L.) Etkisi: Sinir sistemi rahatsızlıkları; uyku sorunları, huzursuzluk şikayetleri.
Hazırlanışı: 1,5 gr. yaprak kaynatılmış suda hazırlanır.
Karanfil (Szygium aromaticum (L.) Merrill et L.M. Perry Etkisi: Ağız ve boğaz rahatsızlıklarında antiseptik.
Hazırlanışı: 1,5 gr. toz edilmiş tohum kaynatılmış suda hazırlanır.
Kedi otu kökü (Valeriana officinalis) Etkisi: Sinir sistemi rahatsızlıkları, huzursuzluk, gerilim. Uyku bozuklukları.
Hazırlanışı: 2,5 gr. parçalanmış kök taze kaynatılmış ve ılık hale gelmiş su, 1 gece bekletilir veya soğuk su ile kaynatma yapılır.
Uyarılar: Yatıştırıcı ve depresyon ilaçları ile kullanılması ya da alkol ile alınması durumunda ilaçların ya da alkolün etkini güçlendirebilmektedir.
YORUMLAR