Nöbetçi Eczaneler
Türkiyemizin hangi İLine gitseniz, yurt dışında hangi Türk ve İslam ülkelerine gitseniz mutlaka Somuncu Baba levhalarıyla karşılaşırsınız.
Bazı illerde 10’ larca Somuncu Baba levhasına rastlanmaz mümkün…
Bazı lokantaların isimleri bile SOMUNCU BABA adını taşıyor…
Somuncu Baba kimdir?
Bugünkü sohbet köşemde Anadolu’nun manevi mimarlarından Somuncu Babayı anlatacağım:
Bundan önceki yazılarımın birinde Anadolu’nun Türkleşmesi, İslamlaşması, Anadolu’ya manevi fetih için gelen Horasan Erenlerinden bahsetmiştim.
Somuncu baba bu Horasan Erenlerinden Şeyh Şemseddin Musa’nın oğludur.
Somuncu Baba lakabıyla tanınan Hamid-i Aksarayî, Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında yetişen evliya ve alimlerin büyüklerindendir.
Soyu 24’ üncü kuşaktan Hz. Peygambere uzanır.
1349 yılında Kayseri’de doğmuştur. Babasının adı Şemseddin Musa’dır.
Tefsir, fıkıh ve tasavvufta devrinin en ünlü alimlerindendir.
İlk tahsilini babasından almıştır. Sonra Şam’a giderek “Hankâh-ı Bâyezidîyye”de İlim öğrenmiştir.
Bayezid-i Bestami’den feyz almıştır. Ayrıca o dönemin en ünlü alimlerinden Tasavvuf ilmi öğrenmiştir.
Hocasından icazet (diploma) aldıktan sonra İslamiyet’i öğretmek için Kayseri’ye dönmüş, pek çok alim yetiştirmiştir.
Bunlardan biri de Hacı Bayram-ı Veli’dir.
Kayseri’de pek çok öğrenci yetiştirdikten sonra Anadolu’ya gelerek Bursa’ya yerleşmiş, bilinmeyen bir sebeple ilmini gizlemiştir.
Bursa’da bir fırın yaptırmış, Fırınına merkebiyle dağdan odun getirip onunla ekmekleri pişirmiştir.
Ekmek küfesini sırtına alarak: “Somun! Mü’minler somun…” diyerek ekmek satmıştır.
Halk bu fırıncıya, “Somuncu Baba” lakabını takmıştı.
Somuncu Baba ekmek satmaya başlayınca, herkes peşinden koşar, ekmeğini kapışırlardı.
Bir gün fırında ekmek pişirirken yanına Padişah Yıldırım Bayezid’in damadı Emir Sultan geldi.
Somuncu Baba ile sohbet ederken onun büyük bir veli-alim olduğunu anladı.
Yine günlerden bir gün, Yıldırım Bayezid’in damadı Emir Sultan hazretleri, elindeki çömlekle birlikte bu zatın fırınına gelir.
Ekmeklerle birlikte çömlekteki yemeğin de pişirilmesini ister.
Somuncu Baba, küreğin üzerine koyduğu çömleği fırına sürmeye çalışır ama, küçük çömlek fırına bir türlü girmez.
Somuncu Baba, geride durup seyreden Emir Sultan’ın yüzüne bakar ve yüzünde beliren tatlı bir tebessümle konuşur:
– Anladım… Bu işi ancak sen başarabilirsin!
Emir Sultan küreği alır ve kolayca içeri sürmeyi başarır. Ama fırının içinde ateş yoktur ve soğuktur. Soran gözlerle ama tatlı bir tebessümle Somuncu Baba’ya bakar.
Somuncu baba yine aynı eda ile konuşur:
– Bekle… Az sonra pişer!
İşte böyle karşılıklı gösterilen kerametlerden sonra iki ulu kişi birbirlerini tanıyıp dost olmuşlardı.
Yıldırım Bayezid, Bursa Ulu Camii’ni yaptırırken, inşaatta çalışan işçilerin bütün ekmek ihtiyacını Somuncu Baba karşılamıştır.
Cami bitiminde Padişah, ilk hutbenin Emir Sultan tarafından okunmasını istemişken, Emir Sultan’ın Somuncu Baba’yı padişaha tanıtmasından sonra, kendisine ilk hutbeyi okuma görevi verilmişti.
Hutbede yaptığı konuşma ile halk tarafından büyük bir alim olduğu anlaşılmıştı.
O dönemin ünlü alimlerinden Molla Fenârî ve Emir Sultan kendisinden ders almaya başlamıştı.
Durumunun anlaşılması üzerine Bursa’dan ayrılarak Aksaray’a gelmişti.
Burada ömrünün sonuna kadar İslamiyet’i yaymak, Allah’ın emir ve yasaklarını insanlara bildirmek için uğraşmıştı.
Artık Somuncu Baba’ya, Hâmid-i Aksarayî denmeye başlanmıştı.
Hacı Bayram-ı Veli ile Hacc’a gitmiş, dönüşlerinde Hacı Bayram-ı Veli’yi kendisine vekil tayin etmişti.
Somuncu Baba lakabıyla anılan Hamid-i Aksarayî; 1412 senesinde vefat etmiştir.
Cenaze namazını Hacı Bayram-ı Veli kıldırmıştı.
Türbesi Aksaray kabristanının ortasındadır.
Aksaray eşrafından Şahin Beşer’in gayretleriyle 1980 yılında türbesi yeniden tamir edilerek bugünkü haline getirilmiştir.
Somuncu Baba; Anadolu’muzun manevi mimarlarındandır.
Hoşça kalınız.