Nöbetçi Eczaneler
İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Perşembe günü üzerinde görüştüğü haberleri, Manş Denizi’ndeki göçmen sorununa yeni bir soluk getirebilir. İddialara göre, iki lider “bire bir” bir göçmen anlaşmasını duyurmak üzereymiş!
Bu, bana kalırsa, Brexit sonrası gerginleşen ilişkilerde önemli bir yumuşama işareti.
Nasıl Çalışacak Bu Anlaşma?
Fransız basınından sızan bilgilere göre, plan başlangıçta haftada 50 kadar küçük tekneyle İngiltere’ye giden göçmenin Fransa’ya geri gönderilmesine izin verecek. Buna karşılık, İngiltere de Fransa’da aile bağları olan eşit sayıda sığınmacıyı kendi ülkesine kabul edecekmiş. Yani bir nevi takas sistemi. Eğer bu deneme başarılı olursa, planın çok daha hızlı bir şekilde genişletileceği belirtiliyor.
Benim yorumum, bu “bire bir” modelin oldukça pragmatik bir yaklaşım olduğu. Her iki taraf da sorumluluk alarak sorunu çözmeye çalışıyor gibi görünüyorlar. Ancak bu, uygulanması zor bir dengeyi de beraberinde getirebilir.
Engeller ve Zorluklar
Tabii ki her büyük planda olduğu gibi, bu anlaşmanın da önünde bazı zorluklar var. İngiltere’nin küçük tekneleri denetlemek için ne kadar yatırım yapacağı, Fransa’da olası yasal itirazlar ve diğer Avrupa ülkelerinin bu duruma nasıl bakacağı, anlaşmanın geleceği için belirleyici olacak.
En büyük sorunlardan biri de Fransa’daki mevcut yasalar. Şu an Fransız polisi, göçmenler denize açıldıktan sonra teknelere müdahale edemiyor; sadece kıyıdan 300 metreye kadar veya kurtarma gerektiğinde ilerleyebiliyor. İngiltere, Fransız yetkililerin açık denizde de müdahale etmesini istiyor. Hatta son zamanlarda Fransız polisinin lastik botları bıçakla deldiği görüntüler de tartışma yaratmıştı. Fransa İçişleri Bakanı yasal değişikliğe açık olduğunu belirtse de, bunun uygulanması için ek bütçeye (bot, polis, insansız hava aracı) ihtiyaç duyulacak. Bu da masrafların kimin tarafından karşılanacağı sorusunu akla getiriyor.
Brexit Sonrası İş Birliği
Bu duyuru, İngiltere’nin Brexit’ten sonra bir AB liderinin yaptığı ilk devlet ziyaretinin sonunda gelecek. Brexit’in ardından Manş Denizi üzerinden yasa dışı göçle mücadeledeki iş birliği sekteye uğramıştı. Ancak son yıllarda İngiltere, Fransa’ya kıyıdaki devriyeleri artırması için ödeme yaparak birkaç anlaşma yaptı.
Starmer ve Macron, küçük tekne geçişleriyle mücadelenin, insan kaçakçılığı çetelerinin “iş modelini kırmak için yeni bir caydırıcı unsur da dâhil olmak üzere ortak çözümler gerektiren ortak bir öncelik” olduğu konusunda anlaştılar. Perşembe günü “somut ilerleme” kaydetmeyi hedefliyorlar.
Benim Yorumum
Bu anlaşma, Brexit sonrası buzları eritmek adına önemli bir adım. İki ülke, ortak bir sorun olan göç konusunda nihayet daha somut ve karşılıklı adımlar atmaya çalışıyor. Ancak “bire bir” sistemi ne kadar sürdürülebilir olacak, Fransa’da yasal engeller aşılabilecek mi ve en önemlisi, bu deneme gerçekten de insan kaçakçılığı çetelerinin “iş modelini kırabilecek” mi, hep birlikte göreceğiz. Bence bu, sadece bir başlangıç ve uygulanması kolay olmayacak. Ama yine de, iki büyük Avrupa ülkesinin ortak bir sorun için bu kadar yakın çalışmaya başlaması umut verici.