Nöbetçi Eczaneler
Osmanlı’da Türkçe kitap basan ilk kişi olan ve oldukça ileri görüşlü biri olarak bilinen İbrahim Müteferrika, 1731 Yılında yazıp, 1732 Yılında 500 adet olarak bastığı 96 sayfadan oluşan Usulü’l – Hikem Fi Nizâmü’l – Ümem (Milletlerin Düzeni Üzerine Akıl İlkeleri) adlı eserinde Osmanlı’nın neden geri kaldığını bakın nasıl anlatıyor!?
1-Kanunları uygulanmaması
2-Adaletsizlik
3-Devlet işlerinin ehliyetsiz ve liyakatsiz kişilerin eline düşmesi
4-Bilim adamlarının fikirlerine tahammülsüzlük
5-Askeri teknolojide çağın gerisinde kalınması
6-Orduda disiplinsizlik
7-Devletin malını ve kaynaklarını israf etme ve rüşvet
8-Dış dünyadan habersizlik
İbrahim Müteferrika kimdir?
1674 – 1747 yılları arasında yaşayan ve aynı zamanda bir müteferrika da olan Macar asıllı matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmendir.
*Osmanlı’da padişah, sadrazam, vezir vb. gibi devlet büyüklerinin yanında çalışan ve değişik hizmetler gören kişilere müteferrika denirdi.
BİR HİCİV USTASI! BAĞDATLI RUHİ
Zahid derse sana Şarab-ı Dilguşa’dan vazgeç!
Şarab-ı Dilguşa’dan vazgeçme, riyakârlıktan vazgeç!
Ehl-i vefadan olma sakın derlerse sana!
Onları dinleme, kötü huylarından vazgeç!
Sapkınlık başa belâdır amma, defetmesi kolaydır!
Mürşidine aşık talip gibi ol, belâlı işlerden vazgeç!
Demem asla sana aşk-ı sefayı bırak, tespihten de el çek!
Ne Hakkı zikretmeyenlerden ol, ne Cam-ı Dilguşa’dan vazgeç!
Bekâ alemindedir Ruhi, Vahdet-i Bade’yle olmuş mest!
Erişmekse maksat ol zevke, dünya malından vazgeç!
Bağdatlı Ruhi
Dilguşa: İran’da bir şehir
Şarab-ı Dilguşa: Dilguşa’nın Şarabı
Vahdet-i Bade: Birlik Badesi, Ölümsüzlük Şarabı
Bağdatlı Ruhi kimdir?
1535 – 1605 yılları arasında yaşamış ve genellikle didaktik (öğretici ve öğüt verici) türde şiirler yazmış bir Divan Edebiyatı Şairimizdir ve aynı zamanda ünlü bir hiciv ustasıdır.