Nöbetçi Eczaneler
14 ve 28 Mayıs 2023’de yapılan 28. Dönem Milletvekili ve Cumhurbaşkanı Seçimi, “Cumhur İttifakı” ile “Millet İttifakı”nı, seçimi kazanmak amaçlı seçmene sınır tanımaz akçalı vaatlerde bulunmaya zorladı.
Seçim propagandası sırasında, hemen her toplum kesiminin istemlerine “evet” denildiği gibi, bu sınırında ötesine taştı.
İki örnek vereceğim bu vaatlere dönük olarak. Bunlardan ilki, daha önceleri imece ile yürütülen ve bilişim teknolojisi ve iletişimde sağlanan olanaklarla işlevsiz kalan muhtarlık, yüksek ücretli memuriyete dönüştürülürken, bir de yanına “muhtar sekreteri” verilmesi vaadinde bulunulmuştur.
İkinci önerme ise, giderek yerini hizmet alımı biçiminde yürütülen apartman görevlisine dönük olarak vaad edilmiştir.
Kamu kuruluşlarının bile yardımcı hizmetli istihdamı yerine, hizmet satın almaya gittiği günümüzde, bu vaatler, siyasal kadroların ne denli gerçek yaşamdan kopuk olduğunun kanıtıdır.
Yasama, yargı ve yürütme erklerini 2018’den başlayarak tek elde toplayan” Cumhurbaşkanlığı Kabine Sisteminin” uygulayıcısı olan Cumhur İttifakı da, bu yarışta Hazinenin kapısını ardına kadar açtı. Buna, 6 Şubat 2023’deki geniş bir bölgemizde yaşanan deprem yıkımının zorunlu kıldığı harcamalar, Sarayı, öncekilerde olduğu gibi, yeni kaynak aramaya yöneltti.
Ve bulunan da, 17 Temmuz 2023’de, 7456 Sayılı Yasa ile, 2023 yılı Motorlu Araçlar Ek Vergisi oldu.
CHP bu yasayı; Anayasa’nın Başlangıç kısmı ile 2., 5., 6., 10., 13., 35., 73., 90., 123., 127. ve 153. maddelerine aykırı olduğu gerekçesi ile AYM’ne taşıdı.
AYM, 28 Eylül 2023’de bu istemi ret etti. Böylece Ek MTV kesinleşmiş oldu ve bundan sonra yapılabilecek ek vergilemenin de yolunu açmış oldu.
Vergileme Hukukumuz açısından Kararın gerekçesinin önem taşıması nedeni ile yazı konusu kıldım.
YAPILAN DÜZENLEME
17 Temmuz 2023 Tarihli 7456 Sayılı Yasa ile getirilen ve iptal isteminde bulunulan kurallar şöyledir, olduğu gibi alıntılıyorum:
“Ek motorlu taşıtlar vergisi
MADDE 1- (1) 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci, 6 ncı ve geçici 8 inci maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve bu Kanunun yayımı tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisine tabidir.
(2) Ek motorlu taşıtlar vergisi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından bu Kanunun yayımı tarihinde, bu tarihten 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılır.
(3) Ek motorlu taşıtlar vergisinin mükellefi, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla 197 sayılı Kanun kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
(4) 197 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan istisnalar, ek motorlu taşıtlar vergisi için de uygulanır. 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesi kapsamında mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hâle gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır.
(5) Bu Kanunun yayımlandığı tarihte ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte; bu Kanunun yayımı tarihi ila 31/12/2023 tarihleri arasında ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenir.
(6) 197 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükümleri ek motorlu taşıtlar vergisi hakkında da uygulanır. Ek motorlu taşıtlar vergisi ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılamaz.
(7) Bu maddeye göre tahsil edilen ek motorlu taşıtlar vergisi genel bütçe geliri olarak kaydedilir ve 2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun ile diğer kanunlara göre mahallî idarelere verilecek payların hesabında dikkate alınmaz.
(8) Ek motorlu taşıtlar vergisine ilişkin olarak bu maddede hüküm bulunmayan hâllerde, 197 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
(9) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
İPTAL İSTEMİNİN GEREKÇESİ
İptal başvurusunda özetle; hukuk devleti ilkesi gereğince;
Vergiye ilişkin düzenlemelerin geriye yürütülmemesi ve bu düzenlemelerin mali güce göre vergilendirme ilkesine uygun olarak yapılması gerektiği, dava konusu kuralda bu ilkelerin gözönünde bulundurulmadığı;
Bu nedenle kuralın devletin temel amaç ve görevleriyle de bağdaşmadığı;
Ayrıca depremin etkilerinin zorunlu şartlarından ziyade kaynak arayışının sonucu olduğu ve kamu yararının sağlanması amacını taşımadığı;
MTV mükelleflerine aşırı külfet yüklendiği, bu durumun ölçülülük ilkesini, mülkiyet hakkı ile temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası anlaşmaların bağlayıcılığı ilkesini ihlal ettiği;
AYM’nin aynı konudaki önceki iptal kararlarının dikkate alınmaması nedeniyle kuralın hiçbir kimse ve organın kaynağını Anayasa’dan almayan bir devlet yetkisini kullanamayacağı ve kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı;
belirtilerek kuralın Anayasa’nın Başlangıç kısmı ile 2., 5., 6., 10., 13., 35., 73. 90. ve 153. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
(Devam Edecek)