Avrupa’nın Donmuş Çıkmazı!

Avrupa Birliği, Ukrayna savaşının üçüncü yılına yaklaşırken hâlâ aynı sorunun etrafında dönüp duruyor: Moskova’nın dondurulmuş varlıkları ne olacak? Bu para, kıtanın güvenliğini tehdit eden savaşın yükünü hafifletmek için kullanılamayacaksa ne işe yarayacak?

Brüksel’de haftalardır devam eden tartışma işte bu sorunun etrafında şekilleniyor. AB’nin Ukrayna’daki en üst düzey temsilcilerinden Katarina Mathernova, son açıklamalarında adeta sabrının tükendiğini gösterdi. Ona göre birlik, konuya artık cesaretle yaklaşmak zorunda. Avrupa’nın elinde, Rusya’nın saldırganlığının yarattığı yıkımı hafifletecek bir araç varken bunu kullanmaktan çekinmesi, hem Ukrayna’ya hem de Kremlin’e yanlış mesaj veriyor.

Mathernova’nın altını çizdiği temel nokta şu:

Kiev yönetiminin yalnızca bugün değil, önümüzdeki yıllarda da istikrarlı bir finansman hattına ihtiyacı var. Savaşın askeri, ekonomik ve enerji alanlarındaki yükü her geçen gün ağırlaşıyor. Elektrik altyapısı sürekli saldırı altında; bazı bölgelerde saatler süren karanlık artık günlük hayatın parçası. Ukrayna toplumu yorgun, ama pes etmeye de niyeti yok. Bu direnişin sürmesi ise Avrupa’nın kararlılığına bağlı.

Ne var ki aynı kararlılığı Belçika Başbakanı Bart De Wever’de görmek zor. Euroclear gibi dev bir finans kurumunun ülkesinde bulunması ona ayrı bir sorumluluk yüklese de De Wever, riski minimize etmek adına planı tamamen reddeden bir pozisyon almış durumda. Uluslararası hukuk tartışmaları, finans piyasalarının hassasiyeti, yatırımcı güveni…

Evet, hepsi önemli. Ancak bunları gerekçe gösterip, Ukrayna’nın acil ihtiyaçlarını erteleyen bir tutumun Avrupa’nın güvenliğine nasıl hizmet edeceği belirsiz.

Üstelik AB liderlerinin Aralık ayında yapacağı kritik zirveye günler kalmışken Brüksel koridorlarında diplomasi trafiği hızlanmış durumda. Herkes biliyor ki Kiev gelecek yılın ilk aylarında ciddi bir finansman boşluğuyla karşı karşıya kalacak. Savaşın gerçekleri beklemiyor; bürokrasi ise her zamanki ağır ritmiyle ilerliyor.

Avrupa, bugün yalnızca Rusya’nın dondurulmuş paralarını konuşmuyor; kendi geleceğini de tartışıyor. Eğer birlik, Ukrayna’yı gerçekten desteklemek istiyorsa bunun gerektirdiği siyasi cesareti göstermeli. Çünkü Mathernova’nın dediği gibi ortadaki risk yalnızca Ukrayna’nın değil, tüm Avrupa’nın omuzlarında.

Barış elbette herkesin umudu. Ancak bu barışın adil, sürdürülebilir ve güven verir nitelikte olması için bugün alınacak kararlar belirleyici olacak. Avrupa, tarihi bir sınavla karşı karşıya. Bu kez kaçamak cevaplar yetmeyecek.