Nöbetçi Eczaneler
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Sayın Donald Trump ile Beyaz Saray’da bir araya gelmiştir.
Görüşme 2 saat 15 dakika sürmüştür.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasındaki kritik zirve öncesi değerlendirmelerde bulunan Başkan Erdoğan, Türkiye Amerika ilişkilerinde farklı bir süreci yaşadıklarını belirterek, “Gerek F-35, gerek F-16 konusu, gerekse Halk Bankası ile ilgili aramızdaki ilişkiler konusunu etraflıca görüşme fırsatı bulacağımıza inanıyorum. Birlikte bölgedeki sıkıntıları aşacağız.” demişti.
ABD Başkanı Donald Trump ise açıklamasında, F-35 konusunda başarılı olacaklarını belirterek, CAATSA yaptırımlarının kaldırılabileceğini ifade etmişti.
Başkan Erdoğan’ın isteği üzerine Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdığını söyleyen Trump, “Suriye’deki zaferin sorumlusu Erdoğan’dı. Bu Türkiye için bir zaferdi.” demişti.
Yaklaşık 2 saat 15 dakika süren zirve sona erdiğinde Başkan Erdoğan özetle şunları söylemişti:
“Sayın Trump’ın gerek birinci döneminde gerekse ikinci döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinde farklı bir süreci yaşıyoruz.
Gerek F-35 konusu gerek F-16 konusu gerekse Halk Bankası ile ilgili aramızdaki ilişkiler konusunu bugün etraflıca görüşme fırsatı bulduk..
Heybeliada Okulu ile ilgili üzerimize ne düşerse biz onu zaten yapmaya hazırız. Dönünce de Sayın Bartholomeos ile bu konuyu görüşme fırsatı bulacağım.”
Başkan Erdoğan, bir gazetecinin, “Siz, Başkan Trump’ın barış için çabalar gösterdiğini daha önce de söylemiş bir Cumhurbaşkanısınız.
Bölgede birçok lider ile de görüşmeler yapıyorsunuz. Gelecekte nasıl çalışabilirsiniz birlikte?” sorusuna, “Buna inandığım için zaten bunları söylüyorum. Birlikte elele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımız inanıyorum.” yanıtını vermişti.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da ağırladığı Başkan Erdoğan ile görüşmesinden önce basın mensuplarının sorularını yanıtlamıştı.
Erdoğan ile uzun zamandır dost olduğunu söyleyen Trump, “Erdoğan çok saygın biri, kendi ülkesinde, tüm Avrupa’da, tüm dünyada çok saygı görüyor.” ifadesini kullanmıştı.
Trump, Erdoğan’ın “muazzam bir ordu kurduğunu” ve kendisini Beyaz Saray’da ağırlamanın onlar için bir onur olduğunu belirtti.
Türkiye ile çok iş yaptıklarını belirten Trump, “Türkiye harika ürünler üretiyor. Onlardan çok şey satın alıyoruz, onlar da bizden çok şey satın alıyor.” demişti.
Trump, Birleşmiş Milletlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğer liderlerle Gazze konusunda çok iyi bir görüşme yaptıklarını kaydederek, “Sanırım bir tür anlaşmaya varmak üzereyiz.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Suriye’ye yaptırımları Erdoğan’ın isteği üzerine kaldırdığını belirten Trump, “Suriye’deki zaferin sorumlusu Erdoğan’dı. Bu, Türkiye için bir zaferdi.” demişti.
Trump, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’de eski lideri devirme mücadelesindeki başarıdan sorumlu olan kişidir.” diye vurgulamıştı.
ABD Başkanı Trump, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, her ikisi (Putin-Zelenskiy) tarafından da çok saygı görüyor. Herkes Erdoğan’a saygı duyuyor. Ben de öyle.” diye konuşmuştu.
Görüşmede masaya gelen başlıkların, F-35 dosyası, savunma sanayii, Suriye’nin istikrarı, İsrail’in saldırıları, Doğu Akdeniz’de güç dengesi, Rusya- Ukrayna Savaşı ve Heybeliada Ruhban Okulu olması bekleniyordu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan en son Beyaz Saray’a 2019 yılında gelmişti.
ABD Başkanı’nın birinci başkanlık dönemine denk gelen bu ziyaret sırasında Erdoğan ve beraberindeki heyet Beyaz Saray’a yakın bir otelde ikamet etmeyi tercih etmişlerdi.
Ancak bu sefer ABD Başkanı Donald Trump özellikle misafirhaneyi tahsis etmişti.
Görüşmelerden önce bölgesel ve küresel konuların geniş bir yelpazeyi oluşturulacak olan masada, öne çıkması beklenen 7 başlık özetle şöyleydi:
…Suriye’de Şara yönetiminin desteklenmesi ile bu ülkenin toprak bütünlüğünün korunması konusu yer alması ve Suriye dosyasında, en kritik başlığın ise SDG’nin ülkenin kuzeydoğusundaki etkinliği oluşturacağı bekleniyordu.
…Görüşmede Türkiye’nin, 5. nesil savaş uçağının üretiminde ASELSAN, TUSAŞ – TAİ, AYESAŞ, Kale Havacılık, ROKETSAN – TÜBİTAK, MİKES A.Ş. ve Alp Havacılık gibi savunma sanayii firmaları ile gövde üretiminden elektro optik hedef sistemine kadar uçağın önemli parçalarının üretimi süreçleri yer alması, Eylül 2021’de Türkiye’nin programdan çıkarılması öncesi F-35’in yaklaşık 24.000 adet gövde parçadan söz edilmesi ve Havacılık alanında işbirliğinin daha ileri boyuta taşınması da, masadaki konulardan birinin olması bekleniyordu.
…Türkiye; ABD’nin birincil nitelikteki ortağı olduğu JSF (Joint Strike Fighter / Müşterek Saldırı Uçağı) projesine, 2002 yılında uluslararası partner olarak katılmıştı.
İki F-35 uçağı, Haziran 2018’te ABD’de düzenlenen törenle Türkiye’ye teslim edilmiş, ancak ABD yönetimi, Temmuz 2019’da Rusya’dan alınan S-400 füze savunma sistemi nedeniyle Türkiye’yi F-35 programından çıkarmıştı.
Satın alınan 6 adet F-35 uçağı, halen ABD’de hangarda tutuluyor. Türkiye, 2024 yılı Kasım ayında satın alınan 6 uçak dahil toplamda 40 F-35 savaş uçağına sahip olmak için teklifte bulunacağı tahmin ediliyordu.
… İsrail’in Gazze’de ve bölgede gerilime neden olan ve barışı engelleyen siyasetinin de, masada ele alınacağı tahmin ediliyordu.
…Rusya- Ukrayna Savaşının sona ermesi için etkin bir diplomasi yürüten Türkiye, İstanbul süreci ile önemli görüşmelere ev sahipliği yapmıştı. Görüşmede, savaşı sona erdirmeye yönelik çabalar ile İstanbul süreci üzerinde durulması bekleniyordu.
…Türkiye, son yıllarda Doğu Akdeniz’de 2020’de oluşturulmaya çalışılan dengeleri değiştirmiş, Libya’daki gelişmelerin yanı sıra Kıbrıs’ın da görüşme konuları içinde yer alması bekleniyordu. Türkiye’nin; ABD ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında “İkili Savunma İşbirliği Yol Haritası” anlaşması imzalanması ile GKRY’nin İsrail’den Hava Savunma Sistemi tedarik etmesi girişimlerinden rahatsızlık duyduğunun dile getirilmesi bekleniyordu..
…Trump’ın görüşmede Ruhban Okulu konusuna gündeme getirebileceği bekleniyordu…
Bütün bu beklentilerin ışığı altında Beyaz Sarayda Sayın Erdoğan ve Sayın Trump’un görüşmeleri gerçekleşmiştir.
Yaklaşık 2 saat 15 dakika süren zirve sona erdiğinde bu beklentilerden daha fazlasının samimi bir hava içinde gerçekleştirildiği ve ülkemiz lehine birçok antlaşmaların yapıldığı gözlenmiştir.
Hoşça kalınız.