Nöbetçi Eczaneler
Anamur İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünden emekli olduktan sonra Gazi Öğretmen ziraatla ilgili araştırmalar yaparken
Anamur’un tropikal sebze ve meyve yetiştiriciliğinde örnek bir İlçe olabileceğini düşünmüş…
Anavatanı Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Arjantin olan tropikal Feijoa yani kaymak ağacı, Mersingiller familyasından bir bitki türü imiş…
Meyvesi yeşil renkte ve ceviz büyüklüğündeymiş…. Soğuğa en dayanıklı türlerden biriymiş, ve eksi 16 derece soğuğa kadar dayanabilirmiş…
Hem tohumdan hem de çelikten üretilebilmekteymiş…
Tohumdan üretimde çimlenmeden sonraki 3 yılın sonunda meyve vermeye başlarmış…
Meyveleri, çiçeklenme döneminden 4-5 ay sonra olgunlaşır ve hasat edilebilirmiş…
Çiçeklenme ile hasat arasındaki süre, sıcak ekolojilerde kısalır, serin ekolojilerde uzarmış…
Olgunlaşan meyveler yere döküleceği için hemen meyveler toplanır, yere dökülen meyveler hemen yenmez yaklaşık 2 veya 3 hafta kadar bekletildikten sonra yenilebilir hale gelebilmekteymiş….
Olgunlaşan meyveler hafif yumuşar ve meyve eti krem rengine dönermiş…
Meyvenin iç kısmında çekirdek evi açık kahve rengini alır ve jelatinimsi görünürmüş…
Meyvenin tamamı, kabuk dahil yenebilir. bir meyvede 25 -30 adet tohum bulunurmuş ve İyot bakımından zenginmiş….
Bu yüzden guatr hastalığına iyi geldiği bilinmekteymiş…
Gazi Öğretmenin yaptığı diğer tespitler ise şöyleymiş:
‘’… Feijoa yani Kaymak ağacı bitkisi 50-60 yıl yaşayıp meyve verirler.
Yalnızca meyvesi için üretilen bir bitki değildir. Peyzaj alanlarında da sıklıkla kullanılmaktadır.
Feijoa ( kaymak ağacı ) 2-3 metre boylanır ve saksıda da yetişebilir.
Toprak yüzeyinden itibaren dallanma eğilimindedir.
Dip sürgünleri temizlenmezse iri gövdeli toplu bir çalı formu alır.
Kışın yaprak dökmez, herdem yeşildir.
Yapraklar 4-6 cm boyunda ovaldir.
Sert yapılı gevrek olan yaprakların üst yüzeyi parlak koyu yeşil, alt yüzleri hafif tüylü ve grimsidir.
Çok güzel ve büyük çiçekleri vardır.
Çiçeklenme yaklaşık haziran ayında başlar, 1,5 ay kadar devam eder.
Çiçekleri kendine verimli olduğu halde karşılıklı tozlanma ile daha iyi meyve tutar.
Feijoa ( kaymak ağacı ) meyveleri C vitamini kaynağıdır. İçeriğinde mineraller, lif ve antioksidanlar yüksektir.
Feijoa dilimize Kaymak Ağacı olarak çevrilmiştir.
Ağaççıklar 3-4 m boylanır. Toprak yüzeyinden itibaren dallanma eğilimindedir. Dip sürgünleri temizlenmezse iri gövdeli toplu bir çalı formu alır. Kışın yaprak dökmez, her dem yeşildir.
Yapraklar 4-6 cm boyunda ovaldir. Sert yapılı gevrek olan yaprakların üst yüzeyi parlak koyu yeşil, alt yüzleri hafif tüylü ve grimsidir. Dallar yanlara doğru büyür ve gevrektir.
Çiçekleri bu bitkinin en dikkat çekici organıdır. Çok güzel ve büyük çiçekleri vardır.
Tomurcuklar yaprak koltuklarında oluşur ve çiçek sapları 3-4 cm uzunluğundadır. Taç yaprakları 5li, uzun ve dışları beyaz renklidir.. Çiçeklenme yaklaşık haziran ayında başlar, 1,5 ay kadar devam eder.
3 yaşından itibaren çiçek açmaya ve meyve vermeye başlar. İleri yaşlarda her ağaçta yüzlerce hatta binlerce çiçek bulunur.
Bu dönemde canlı yeşil yaprakları ve iri kırmızı – beyaz çiçekleri ile çok çekici görünüm alırlar. Bu görünümleri ile feijoa bitkisinden peysaj mimarlığında da faydalanılır.
Meyveleri oval veya yuvarlaktır. Önceleri mat olan meyveler hasada yakın parlak yeşil olur. Güneş gören kısımlar kırmızıya çalar. Meyve eti sarımsı krem renkli, kendine özgü aromalı ve çok kokuludur.İklim sitekleri yönünden Feijoa’ya en yakın bitki zeytindir. Sıcak isteği zeytine yakındır.
Kışın -16°C’ye kadar soğuklara dayanabilir. Su isteği zeytinden biraz fazladır. Bu benzerlik nedeni ile zaytin yetişen yerlerde rahatlıkla yetişebilir.
Deniz seviyesinden 700 m kadar yükseğe çıkabilir. Sürekli sert ve kuru rüzgarlardan kaçınılmalıdır.
Hasattan önce oluşabilecek don meyvelere zarar verir. Kış aylarında yağan kar dalları kırabilir. Bu gibi durumlarda sürgünler ve dallar çepçevre birkaç sıra iple bağlanmalıdır.
Toprak istekleri yönünden fazla seçici değildir. Kuvvetli kazık ve saçak kökleri toprakta iyi dağılır ve sömürür. Derin, kireçsiz, süzek topraklarda iyi gelişir. Kuru topraklarda gelişmesi zorlaşır.
Bahçe tesis ederken sıra arası 4-5 m sıra boyu 2-3m olmalıdır. Herhangi bir destek sistemine ihtiyaç duymaz. Meyve ağırlığı ile kırılabilecek dallar desteklenmelidir veya karşılıklı bağlanmalıdır. Karşılıklı uyuşmazlık yoktur.Meyve tutumunu arttırabilmek için, bahçe tesis ederken birden fazla çeşit kullanılmalı
Feijoalar 50-60 yıl yaşayıp meyve verirler. Bir dekara 66-110 bitki dikilebilir. Verimi de 550-1800 kg/da arasında olabilir.
Ağaçlar yerden 30-40 cm yüksekten taçlandırılmalıdır. Yanlara doğru eşit aralıklı3-5 dal bırakılır. Daha sonra doğal gelişme formuna bırakılır. Bununla birlikte, aşağı doğru büyüyen, bitki iç kısmını kapatan sürgünlerle, dip sürgünleri düzenli olarak temizlenir. Gübreleme bitkinin düzenli gelişmesi ve meyve vermesi için zorunludur.
Feijoa meyveleri, çiçeklenme döneminden 4-5 ay sonra olgunlaşır ve hasat edilebilir. Çİçeklenme ile hasat arasındaki süre, sıcak ekolojilerde kısalır, serin ekolojilerde uzar. Olgunlaşan meyveler yere dökülür. Bu dönemde veya hemen öncesinde toplanmalıdır.
Hasat edilen meyveler tüketim için olgunlaştırılmalı, yeme olumuna getirilmelidir. Sıcaklık ve etilen olgunlaşmayı hızlandırır. Olgunlaşan meyveler hafif yumuşar ve meyve eti krem rengine döner.
Meyvenin iç kısmında çekirdek evi açık kahve rengini alır ve jelatinimsi görünür. Meyvenin tamamı, kabuk dahil yenebilir. Hasat edilen meyveler 1,5 ay kadar soğuk hava depolarında +1°C’de muhafaza edilebilir.
Üretiminde tohumdan yararlanılır. Tohumların çimlendirilmesi ile elde edilen çöğürlerden istenen özelliklerde olanlar seçilir veya daha önce seçilmiş olan bir çeşit aşılanabilir. Tohumlar çok küçük, ve meyvede az sayıda olduğundan çok sayıda meyve gereklidDiğer fidan üretim yolu, yapraklı çeliklerin köklendirilmesidir. Ancak çeliklerin köklenmesi zordur. Köklenen çelikler, önce küçük saksılara, sonrada kaplara şaşırtılarak geliştirilirler.’’
İşte Gazi Öğretmenin tespitleri bunlarmış… Feijoa; Zeytin’in yetiştiği her bölgede yetişmekteymiş…
Gazi Öğretmenin yaşadığı Anamur ve Bozyazı ilçeleri de Akdeniz Bölgesinde zeytinin en çok üretilmeye başlandığı ilçelermiş…
Gazi Öğretmen hobi bahçesinin bir bölümünde Feijoa ( kaymak ağacı ) meyvesi yetiştirerek Anamur ve Bozyazı’da örnek bir çalışma yapmış…
( devam edecek )