Nöbetçi Eczaneler
Son günlerde Türk Hukuk Sistemi hakkında hükümet ve muhalefet partilerinden çok değişik yorumlar yapılıyor…
Sistemin içinden de birbiriyle uyuşmayan değişik görüşler ortaya konuyor…
Türk Hukuk Sistemi 4 ana bölümden oluşuyor.
Bunlardan birincisi; Anayasa dışındaki kanunların Anayasaya uygun olup olmadığına hükmeden ANAYASA MAHKEMESİ’dir.
İkincisi; Bireyler arasındaki anlaşmalara bakan ADLİ MAHKEMELER’dir. Bu mahkemeler YARGITAY , ASLİYE CEZA ve SULH HUKUK…gibi bölümlere ayrılır.
Üçüncüsü; Bireylerle idari makamlar arasındaki anlaşmazlıklara bakan İDARİ MAHKEMELER’dir. DANIŞTAY ve SAYIŞTAY başlıca bölümleridir.
Dördüncüsü; Kendi bünyesinde bölümlere ayrılan ASKERİ MAHKEMELER’dir.
Adli mahkemelerde görev yapan savcılara CUMHURİYET SAVCILARI denir.
İdari mahkemelerde görev yapanlara da SAVCI denilmektedir.
Türk Hukuk Sistemi ile ilgili bu kısa bilgilerden sonra gelelim Osmanlılarda hukuk sistemine;
Bazı din düşmanları Roma Hukukunun İslam Hukukuna etkisinin olduğunu savunmuşlar ve hatta İslam Hukukunun Roma hukukunun aynen devamı olduğunu ortaya atmışlardır.
Bu fikir yanlış olduğu gibi Osmanlı devletinin kuruluşunda o dönemlerde güçlü devletlerden olan Bizans ve Romanın etkisinde kaldığı şeklinde ortaya konan fikirler de yanlıştır.
Avrupalı bazı tarihçiler hâlâ bu iddiada bulunmakta ve Osmanlı Hukuk sisteminin Bizans hukuk sisteminden etkilendiğini yazmaktadırlar.
Büyük bir ihtimalle bahsedilen tarih kitabı bu düşüncede olanlardan birinin ortaya koyduğu fikirleri içeren bir kitap olsa gerektir.
O dönemin Bizans’ı İslam Dinine karşı bir devlettir.
Osmanlı devleti Müslüman bir devlettir.
İslam dininin ortaya koyduğu fikirler Osmanlı devletinin hukuk ve idare sistemine etkili olmuştur.
Bizans’sın hukuk sistemi değil İslam dininin esasları bu hukuk sistemini ortaya koymuştur.
Osmanlı devletinin kuruluş yıllarını incelediğimiz zaman kendisinden önce var olan Müslüman devletlerden ve eski Türk devlet teşkilatlarının prensiplerinden istifade edildiği görülmektedir.
Ancak iddia edildiği şekliyle Rum ve Bizans Osmanlı hukuk sistemlerine hiç etki etmemiştir.
Osmanlılarda Divan teşkili eski Türk kurultaylarından örnek alınmıştır.
Divan-ı hümayun, Kazaskerlik, Eyalet Sisteminin Bizans’tan değil de başta Abbasiler olmak üzere Müslüman devletlerden örnek alındığı da söylenebilir.
Alınan bazı vergiler her ne kadar Bizans sistemini çağrıştırmakta ise de İslam hukuku incelendiği zaman bu hukuk sisteminde aynı vergi sistemlerinin varlığını görmek mümkündür.
Yabancı tarihçilerin yazdığının aksine Osmanlı Hukuk sistemi ve devletin diğer müesseseleri Bizans’tan değil, eski Türk devletlerinden, eski İslam devletlerinden etkilenmiştir.
Hoşça kalınız.
