Ramazan ayının içinde bulunduğu üç aylar,12 Ocak 2024 Cuma günü başlamıştı.
Üç aylardan Receb ve Şâban aylarının tamamının oruçlu geçirilerek Ramazan ayı ile birleştirilmesi “üç aylar orucu” olarak adlandırılır. Resûl-i Ekrem’in Şâban ayında diğer aylara oranla daha fazla oruç tuttuğu, bazen da tamamını oruçlu geçirdiği nakledilmektedir.
Ancak Resûlullah’ın Receb ve Şâban aylarını birleştirerek aralıksız oruç tuttuğuna, böylece üç ayları oruçlu geçirdiğine dair herhangi bir bilgiye sahip değiliz.
Belirli günler dışında her zaman nâfile oruç tutulması mümkündür; ancak fazileti hakkında hadis bulunan ya da belirli zamanlarda tutulması tavsiye edilen nâfile oruçlar arasında üç aylar orucu isminde bir oruç mevcut değildir.
2024 yılı Ramazan ayının ilk teravih namazı 10 Mart’ı 11 Mart’a bağlayan gece yatsı namazını müteakiben camilerde ve evlerde kılınmıştır.
Üç ayların ilki olan Recep ayı miladi takvimde 12 Ocak Cuma günü başlamıştı.
Regaib Kandili 11 Ocak Perşembe gecesi, Miraç Kandili ise 6 Şubat Salı gecesi idrak edilmişti..
Üç ayların ikincisi Şaban ayı ise 11 Şubat 2024 Pazar günü başlamıştı..
Berat Kandili 24 Şubat akşamı idrak edilmişti.
Üç ayların sonuncusu ve 30 gün sürecek olan Ramazan ayı da 11 Mart 2024 Pazartesi günü başlamıştı..
Kur’anı Kerim’in nazil olmaya başladığı gece olarak rivayet edilen Kadir Gecesi, Ramazan ayının 26’ncı gününü 27’sine bağlayan gece yani 5 Nisan 2024 Cuma gecesi idrak edilecek.
30 gün sürecek olan Ramazan ayının ilk orucu 11 Mart 2024 Pazartesi günü başlamış olup, son orucu ise 9 Nisan Salı günü tutulacak ve 9 Nisan aynı zamanda Ramazan Bayramı Arefesi olarak idrak edilecek.
Buna göre 10 Nisan Çarşamba günü Ramazan Bayramının ilk günü kutlanacak ve Ramazan Bayramı 3 gün sürecek.
Üç aylar diğer aylara göre kutsal kabul edilmiştir.
İslâm dünyasında her yıl Ramazan bayramıyla sona eren üç aylar; Müslümanlara dinî hissiyat ve ibadet yoğunluğu eşliğinde gündelik hayatlarını sorgulama, yenileme ve zenginleştirme fırsatı sunmaktadır.
Üç ayların faziletine dair Hz. Peygamber’den nakledilen rivayetlerin yanı sıra dinî kültürde mübarek sayılıp kutlanan Regaib, Mi‘rac, Berat ve Kadir gecelerinin bu aylarda yer alması üç aylara ayrı bir önem verilmesine, ibadet, dua, zikir ve hayırlı işlerle daha fazla meşgul olunarak dinî duyarlılığın daha yoğun olarak yaşanmasına zemin hazırlamıştır.
Peygamberimizin receb ayı girdiğinde, “Allahım, receb ve şâbanı bize mübarek kıl ve bizi ramazana ulaştır!” şeklinde dua ettiği yolundaki rivayetler bulunmaktadır.
Üç aylarda yerine getirilmesi gelenek halini almış nâfile ibadetlerden biri oruçtur. Receb ve şâban aylarının tamamının oruçlu geçirilerek ramazanla birleştirilmesi “üç aylar orucu” şeklinde adlandırılır.
Üç aylar orucunun âdet haline gelmesinde, bu ayların faziletine dair Hz. Peygamber’den nakledilen rivayetlere dayanıp ramazan ayını dinî duyarlılık ve ibadet yoğunluğu içinde karşılama niyetinin etkili olduğu söylenebilir.
Üç aylar tabiri miladi takvime ait aylar için değil, Hicri takvime göre söylenen bir tabirdir.
Hicri takvim; Peygamberimiz (SAV)’in Mekke’den hicreti ile başlayan tarihtir.
Üç aylar; Hicri takvimin Recep, Şaban, Ramazan aylarına verilen isimdir.
Müslümanlar için birçok müjdeyi barındıran üç aylara Allah’ın Resulü de büyük önem vermişti.
Hadis-i şeriflerde Efendimizin üç ayların başlangıcında şu duayı sıkça okuduğu rivayet edilmiştir; “Allah’ım Receb ve Şaban’ı bize bereketli kıl ve bizi Ramazan’a erdir.”
3 ayları içine alan Recep, Şaban ve Ramazan ayları diğer dokuz ayın süreleri, ayın hareketlerine göre belirlenmektedir.
Kameri ayların süresi, şemsî ayların süresine nazaran değişiklik arz eder.
Kamerî sene, şemsî seneden on bir gün daha kısadır.
Ayrıca kamerî ayların diğer bir özelliği şemsî aylarda olduğu gibi senenin aynı mevsimine değil, değişik mevsimlerine tesadüf etmesidir.
Mesela, kamerî bir ay olan Ramazan ayı, senenin mevsimlerini dolaşır.
Hicrî ve kamerî aylar arasında küçük önem taşıyan ve “üç aylar” diye adlandırılan Receb, Şaban ve Ramazan ayları mübarek aylar olarak kabul edilirler.
Bu ayların Müslümanlarca önemli ölçüde değer kazanmasının sebepleri arasında Hz. Peygamber (s.a.s)`in bu aylar hakkında verdiği haberler gösterilebilir.
Rasûlüllah (s.a.s) bir hadis-i şerifinde; “Recep Allah`ın ayı, Şaban benim ayım ve Ramazan ümmetimin ayıdır” buyurmuştur.
Üç ayların değerini ifade eden diğer bir önemli özellik ise beş mübarek kandil gecesinden dördünün bu aylar içinde olmasıdır.
Regaib gecesi, Recep ayının ilk cuma gecesine, Mirac gecesi, Recep ayının yirmi yedinci gecesine, Berat gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesine, Kadir gecesi ise Ramazan ayının yirmi yedinci gecesine rastlar.
Hz. Peygamber (s.a.s) Şaban ayında çok oruç tutardı.
Hz. Aişe, Rasûlüllah (s.a.s)`ın bu aydaki orucu hakkında şöyle der: “Şaban ayındaki kadar çok oruçlu olduğu bir ay görmedim” Ramazan ayının fazileti ise çok daha yücedir.
Peygamber Efendimiz (s.a.s) şöyle buyurmaktadır: “Ramazan geldiğinde Cennet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar da bağlanır”
Receb ve Şaban ayları, rahmet ayı olan Ramazanı karşılayan aylar olup Ramazan ayının müjdecisidir.
Yukarıda belirttiğim şekliyle; Bu üç aydan Recep ayı hicri ayların yedincisi ve üç ayların birincisidir.
Peygamber efendimiz Recep ayı ile İlgili şöyle buyurmuştur: “Recep, Allah-ü Tealanın ayıdır. Recep ayına ikram edene, saygı gösterene, Allahü Teala dünyada ve ahirette ikram eder”
İnanışımıza göre Recep ayının her gecesi kıymetlidir. Esasen Recep ayı Hz. Âdem Peygamberden bu yana kıymetli bir ay kabul edilmekte ve her ümmet bu aya saygı göstermekteydi.
Şaban ayı hicri ayların sekizincisi ve üç aylardan ikincisidir.
Şaban ayı ile ilgili olarak da Peygamberimiz: “Her kim Şaban-i Şerifte üç gün oruç tutarsa, Hak Teala, Cennet-i âlâ’dan ona bir yer hazırlar” buyurmaktadır.
Ramazan ayı ise Hicri ayların dokuzuncusu ve üç ayların sonuncusu ve farz olan Oruç’un tutulduğu aydır.
Ramazan ayı Kur-an-ı Kerim’de de zikredilmektedir.
Peygamberimiz: “Kim Ramazan-ı Şerif ve kurban bayramı gecelerini ihya ederse; kalplerin öldüğü gün, onun kalbi ölmez” buyurmaktadır.
Başka bir Hadis-i Şerifte de; “Şayet ümmetimden olanlar, Ramazan’da bulunan hayırları hakkıyla bilselerdi, bütün yılın Ramazan olmasını isterlerdi” buyruluyor.
Bu üç ayda ibadet etmek, sadaka vermek, oruç tutmak, Cenab-ı Allah katında insanların bağışlanacağı ümidini taşımaktadır.
Çünkü insanlık için Rahmet olan Hadiseler bu aylarda meydana gelmiştir.
Ramazan ayı üç ayların içindedir ve üç aylar Ramazan ayı ile bütünleşmiştir.
Üç ayların içinde bulunduğu Ramazan ayının ülkemize, milletimize ve tüm İslam âlemine hayırlar getirmesi dileklerimizle…
Hoşça kalınız.