29 Mart 2024

SOHBET KÖŞESİ: OSMANLI BELGELERİNDE ANAMUR VE SAYIN MUSTAFA ERİM…

0
Bundan 9 yıl önce 09.Mart 2013 Cumartesi günü saat 15.00’de Anamur Belediye Toplantı salonunda bir konferansa katılmıştım.
Konferansın konusu: “OSMANLI BELGELERİNDE ANAMUR” du.
Konferans; Anamur Turizm Derneği tarafından organize edilmişti.
Konuşmacı; Dil ve Edebiyat Derneği Mersin Şube Başkanı, Mersin Evlerini ve Tarihi Yapıları Koruma Derneği Başkanı, Mersin Kent Tarihi Müzesi kurucusu sayın Dr. Mustafa Erim’di.
2 saat süren konferansın açılış konuşmasını Anamur Turizm Derneği başkanı merhum Fuat Uğur yapmıştı.
Dr. Mustafa Erimin özgeçmişi kısaca şöyle:
1959 Yılında Diyarbakır’da doğdu. 1973 yılında babasının memuriyeti nedeniyle ailece Mersin’e yerleşti. Orta Öğrenimini Mersin’de yaptı.
1980 yılında Konya Selçuk Üniversitesi Yüksek İslam Enstitüsü’nü (İlahiyat Fakültesi) bitirdi. Daha sonra ki yıllarda Çağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde 2. Lisans eğitimini yaptı. Ardından Sosyal Bilimler Enstitüsünde İşletme Yönetimi dalında “Restorasyon İşletmelerinde İnsan Kaynakları Eğitimi” konusunda Yüksek Lisans yaptı. “Merkezi Yönetimlerle Yerel Yönetimlerin Yetki Paylaşımı ve Yetki Dağılımı” konusunda Doktora yaptı.
Yurdun çeşitli bölgelerinde öğretmenlik ve idarecilik yaptı. .
Öğrencilere yönelik 4 tiyatro eseri yazdı ve sahneledi. Eğitimdeki çalışmalarından dolayı pek çok ödül aldı. Milli Prodüktive Merkezi’nin açmış olduğu “Eğitimde Verimlilik”yarışmasında birincilik ödülü aldı.
Eğitimciliğin yanı sıra Sanat Yapıları ve Kent estetiğine olan ilgisinden dolayı çeşitli çalışmalarda bulundu. Şehircilik ve tarihi yapılar ile ilgili projelerde aktif görev yaptı.
Mersin Evleri, Anamur Mamure Kalesi, Korikos Kalesi, Kızkalesi ve Mersin Kent Tarihi hakkında yaptığı araştırmaları yayımlandı.
“Mersin Kent Sorunları ve Çözüm Önerileri”, “Mersin Resim ve Heykel Müzesi Sanat Tarihi Raporu”, “Mersin Kent Tarihi” hakkında çalışmalar yaptı.
Sanat yapıları, kent müzeleri ve kent dokusunun korunması konusunda başta İtalya olmak üzere ABD, Avusturya, İngiltere, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Bosna-Hersek ve Fransa  ‘da incelemelerde bulundu.
Avrupa Birliği ve Tarihi yapıların korunmasına dair makaleler yazdı. Eğitim, kültür sosyal ve sanatsal amaçlı pek çok sivil toplum kuruluşu içerisinde etkin olarak görev yapmaktadır.
Mersin Evlerinin ve Tarihi Yapıların korunması amacıyla eğitimci, arkeolog ve teknik elemanlardan oluşan bir grupla “Mersin Evlerini ve Tarihi Yapıları Koruma Deneği‘ni kurdu, halen bu derneğin başkanlığını yürütmektedir.
Dil ve Edebiyat Derneği Mersin Şube Başkanlığını yürütmektedir.
Mersin’de bir ilk olan “İmam Hatip Lisesi Eğitim Araçları Müzesi“nin faaliyete girmesini sağladı.
Türkiye’nin ilk özel Kent Tarihi Müzesi olan  “Mersin Kent Tarihi Müzesi“nin kuruculuğunu yaptı ve Müzeyi hizmete açtı. Halen Mersin Kent Tarihi müzesinin mütevelli heyeti başkanlığını yapmaktadır. Evli ve 2 çocuk babasıdır. İngilizce ve Arapça bilmektedir.
Sayın Mustafa Erim konuşmasında özetle şunları söylemişti;
“-Mersinde özel bir kent tarihi müzesi kurdum ve arkadaşlarımla birlikte yine Mersin Evleri Koruma Derneğini kurduk…
Osmanlı Arşivlerinden Mersin’i araştırdım.15 bin belge tespit ettim.
Osmanlı Arşivlerinde Anamur’la ilgili 750’nin üzerinde belge var…
Bunları tek-tek tespit ettim, inceledim.
Bu bilgileri Mersin Özel Kent müzesinin bir bölümünde sergileyeceğim.
Anamur’da da bir KENT TARİHİ MÜZESİ açılmalı ve bu belgeler sergilenmelidir.
Öncelikle Arşiv hakkında bilgi vermek istiyorum. Osmanlılarda Arşive çok büyük önem verilmiştir. Hazine-i Evrak adı verilen arşivler itina ile saklanmıştır.
Ancak Osmanlılara ait arşivler Cumhuriyet döneminin başlarında bilinmeyen bir sebeple hurda kâğıt olarak Bulgaristan’a satılmıştır.
Öyle ki Anamur’la ilgili belgelerden bir tanesini de Bulgaristan’da hala saklanmakta olan arşivden bulup çıkarttık.
Bulgaristan’a hurda kâğıt olarak satılan belgeler henüz Türkiye’ye getirtilmemiş hala Bulgaristan’dadır.
Slâyt gösterileri eşliğinde Anamur’la ilgili tespitlerimin bir kısmını sizlerle paylaşmak istiyorum:
Sizlere Anamur’un tarihini ve kökenini anlatmayacağım.
Sizlere Osmanlı arşivlerindeki Anamur’la ilgili bazı belgeleri sunacağım.
Anamur’la ilgili Osmanlı Arşivlerinde mesela sadece 10 defterde 100–150 sayfa var.
Bu defterlerden bazıları şunlar:
1-Anamur nüfus defteri…
2-Anamur Evkaf defteri…
3-Anamur Tahrir (fethedilen yerler) defteri…
4-Anamur vergi defteri…
5-Anamur Mukattaat (kiralama) defteri…
6-Anamur Temettüat (arazi kiralama ) defteri..
7-Anamur Tımar (Osmanlıya asker toplama) defteri…
8-Anamur Varidat defteri…
9-Anamur Yörüklerle ilgili inceleme defteri…
10-Anamur Cizye defteri…
11-Anamur Toplumsal yapı (Bozdoğan, Tekeli ) defteri…
12-Anamur İdari Yapı defteri…
13-Anamur Düyun-u Umumiye ( Gelir ) defteri…
14-Anamur Kaymakamlığı ile ilgili 182 belge…
15-Anamur Adliye Sistemiyle ilgili 50’nin üzerinde ( Kaçakçılıkla ilgili 19 ) belge…
16-Anamur’da Eğitimle ilgili belgeler…
17-Anamur’da 1888’de faaliyete başlayan P.? ile ilgili belgeler…
18-Anamur’da 1860’da açılan Karantina müdürlüğü ile ilgili belgeler…
18-Anamur’da 1897’de meydana gelen Veba hastalığıyla ilgili belgeler…
20-Anamur’da  Yol Yapım Çalışmaları (Kükür-Kılıç çakıl yol tamiri )ile ilgili belgeler..
21-Anamur’da Belediyesi ( 1908 yılında Anamur Belediyesine atanan doktor )ile ilgili belgeler…”
İşte Sayın ERİM’İN 2 saat içerisinde anlattıkları bunlardı.
…Ve devam edip giden defterler ve belgeler…
Konferansın sonunda soruları cevaplandıran Sayın Mustafa Erim bir soruya verdiği cevapta Anamur’u ve Anamurluları çok sevdiğini söylemiş ve dinleyicilerden büyük alkış almıştır.
Yine bir soru üzerine Anamur’da Kent müzesi değil, Kent Tarih Müzesi’nin kurulmasını önermiş, müze için en uygun yerin yeni restore edilen Kısakahyaoğlu konağı olduğunu vurgulamıştı.
Bu doyurucu konferans izleyenlerin hala kulaklarında…
Sayın Erim’e başarılarının devamını diliyoruz..
Hoşça kalınız

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir