GAZİ MERT-SOHBET KÖŞESİ: GÜNÜMÜZDE VE OSMANLILAR DÖNEMİNDE BELEDİYE HİZMETLERİ….
Belediye: Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisini ifade eder.
Belediyelerimiz için çok kapsamlı bir kanun yayımlanmıştır.
Belediye kanununun amacı: Belediyenin kuruluşunu, organlarını, yönetimini, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usûl ve esaslarını düzenlemektir.
Belediyelerimizin bir çok görevi vardır. Bunlar maddeler halinde şu şekilde özetlenebilir:
1- Kentin altyapısı ile ilgilenmektedir. Bunun içerisine su dağıtımı, şebeke dağıtımı, kanalizasyon, şehir içi yollar, doğalgaz dağıtımı vs. gibi işler belediyeye aittir.
2- Çöp toplama, yolların temizlenmesi, itfaiye hizmetler, zabıta hizmetleri, cadde ve sokak temizliği ve halk sağlığını koruma gibi görevler.
3- Şehir içerisinde imar ile ilgili izin ve belgeler belediyenin görevleri arasındadır.
4- Şehrin ekonomik işleri belediyenin kontrolü altındadır. Fiyat ve ücret tespit etme, haller açma, pazar yerleri kurma, sanayi bölgeleri kurma vs. gibi görevler belediyeye aittir.
5- Şehir içerisinde eğitim ile ilgili görevleri vardır. Okul öncesi eğitim verme, mesleki eğitim kursları düzenleme ve kütüphane açma vs. gibi görevleri vardır.
6- Sağlık hizmetleri, dini görevler, nikah işleri, yurt açma ve ucuz konut yapma gibi görevleri vardır.
7- Şehir içerisindeki ulaştırma alanındaki işler belediyeye aittir.
8- Eski tarihi eserleri koruma, kültür merkezi açma, spor alanları yaratma, tiyatro, müze ve sinema salonları açma gibi..
Osmanlılar döneminde Belediye teşkilatına gelince:
İslam devletlerinde KADI tayin edilen her bölgede şehir hayatını düzenlemek üzere belediye teşkilatları kurulmuştu.
Osmanlılar da; İslam devletlerini örnek almışlar ve belediye teşkilatları kurmuşlardı.
Ancak bu teşkilatlar şu anda mevcut olan sistemden daha değişik bir görünümdeydi.
Şu anda seçimle işbaşına gelen belediye başkanları Osmanlılar döneminde atama ile görevlendiriliyordu.
Osmanlı’da belediye başkanlarının görevleri arasında adli görevler, dini görevler de bulunmaktaydı.
Ancak sosyal görevler daha ağırlıktaydı.
Belediye başkanı olarak atananların görevleri arasında fiyatları tespit etmek ve fiyatları kontrol etmek de vardı.
Esnaf vatandaşların kontrolü ve denetlenmesi de belediye başkanlarının görevleri arasındaydı.
O dönemde belediyeler, belediye hudutları içine girip çıkan gıda maddeleri için belli prensipler koyuyorlardı.
Sağlık hizmetlerinin kontrolünü yapma görevi de belediye başkanlarına aitti.
İşyeri açmak isteyenler belediyeden ruhsat almak zorundaydı.
Yaşı küçük çocukların çalıştırılıp çalıştırılmadığını kontrol etmek görevi de belediye başkanlarının görevleri arasındaydı.
Belediye Başkanları: Devletçe tespit edilen vergileri toplama görevi ile sarf etme yetkisine de sahiptiler.
Şehir içinde giyilmesi gereken kıyafetleri ayarlama görevini de belediye başkanları üstlenmişlerdi.
Posta iş ve işlemlerini de düzenlemekteydiler.
Önceleri ilk belediye başkanları sadece İstanbul’da görevlendirilmişken, sonraki dönemlerde tüm vilayetlerde de görevlendirilmişlerdi.
Sultan Abdülmecit Han, Osmanlılarda Batılı anlamda İlk belediye teşkilatını kuran padişahtır.
İlk belediye başkanı olarak atanan da Salih Paşa’dır.
Günümüzde ve Osmanlı döneminde belediye hizmetleri ile ilgili bilgi kısaca bundan ibarettir.
Hoşça kalınız.
