29 Mart 2024

Prof. Dr. Işın AKYAR: Hastalıkların/Kanserin Diyet ile Kontrolu

0
Öyle bir diyet yapıyorsunuz ki meme kanserinden ölme riskiniz azalıyor, böyle bir şey acaba mümkün olabilir mi?
Neden olmasın?
Çünkü, sağlıklı bir diyet yapmanın meme kanserinden ölme riskini azalttığını gösteren yayınlar bulunuyor.
2019 Amerikan Klinik Onkoloji Toplantısında yağdan fakir beslenmenin meme kanseri riskini azalttığı belirtilmiş.
Los Angeles Biyomedikal Araştırma Enstitüsü ve Harbor-UCLA tıp merkezinden Dr. Rowan Chlebowski’nin ekibinin yaptığı bir çalışmada yaklaşık  49 bin kadın rastgele seçilerek  8,5 yıl boyunca incelenmiş.
Bu kadınların bir kısmı yağdan fakir  bir kısmı da kontrol diyeti uygulamış. Yağdan fakir beslenen grup, yağ alımlarını günlük yüzde 20 oranında azaltmış ve sebze, meyve ve tahıl alımlarını da arttırmışlar.
İncelenen kadınların hiç birinde başlangıçta kanser bulunmamaktaymış.
Çalışma bittikten sonra, yeni meme kanseri oranları her iki grupta da aynı oranda saptanmış.
Ancak, meme kanseri saptanan ve yağdan fakir diyet uygulayan kişilerde, kontrol diyetine göre herhangi bir nedenden ölüm oranları yüzde 35 azalmış.
Çalışma sonlandıktan 20 yıl sonra bile yağdan fakir beslenmeyi sürdüren kadınlarda hala ölümlerde yüzde 15 azalma olduğu saptanmış.
Daha uzun süreli takiplerde, diyetlerini değiştirmeyen kadınlarda meme kanserinden ölüm oranları yüzde 21 daha az olarak bildirilmiş.
Diyette değişikliklerin meme dokusunda zaten gelişmiş olan küçük tümörlerin gelişimi üzerine daha etkili olduğu gösterilmiş ve bu diyetin tümör gelişimini önlemek yerine gelişmiş olan tümörlerin büyümesini önleyebileceği bildirilmiş. Bitkisel temelli gıdalarla (sebze, meyve, tam tahıllı gıdalar) daha çok beslenenler çalışmada en az ölüm görülen grup olmuş.
Kıyaslama yapılan diğer gruplarda sağlıksız bitkisel gıdalarla (rafine edilmiş gıdalar ve meyve suları) beslenen kişiler bulunuyormuş.
Yaşamınızda anlamlı bir değişiklik yapmak için hiç bir zaman geç değildir.
Sağlıksız bitkisel diyetten (ör: patates kızartması, şeker vs) kendi isteği ile sağlıklı bitkisel diyete (sebze, meyve, tam tahıllı gıdalar)  geçen bir kişinin kalp hastalıklarından ölme ve felç geçirme riskinde azalma olacaktır.
Küçük porsiyonlarda et tüketerek tabağınıza biraz da sebze de ekleyerek beslenme dengesini sağlayabilirsiniz.
İlginç olarak, çalışmada gözlenen insanların tükettiği et miktarı en etkili diyet faktörü değildi. İnsanların, kayda değer miktarlarda hayvansal ürünler (balık, kümes hayvanları ve bazı mandıra ürünleri) tükettikleri gözlenmiş.
Çalışmaya göre sağlıklı ve uzun süreli bir yaşam sürmek için az miktarda et ile birlikte bol miktarda sebze ve meyve tüketmek gerekmektedir.
İdeal beslenen kişiler bitkisel temelli sağlıklı bir diyet uygulamakta günde 2-3 kez meyve, yaklaşık 5 kez sebze yemektedirler.
Sağlıklı beslenen ve beslenmeyen kişiler arasındaki ölüm riskinde en büyük düşüş kalp hastalıklarında gözlenmiş.
Ancak, bununla birlikte, çalışmada bu iki grup arasında kanserden ölümlerde bir fark saptanmamış. Bunun nedeni çok farklı kanser tiplerinin olmasıdır. Araştırmacılar, şimdi bireysel olarak tek tek kanser türleri (kalın bağırsak, meme ve prostat) ile sağlıklı bitkisel beslenmenin ilişkisi olup olmadığını inceliyorlar. Elbette, sağlıklı bitkisel temelli beslenme kalp hastalıkları riskinizi azaltmak için yapacağınız tek şey değil.
Düzenli fiziksel hareket, biraz da kas yapıcı hareketler de önemlidir.
Maraton koşmak zorunda değilsiniz. Ancak, koşarsanız da hiç fena olmaz. Yapılan bir çalışmaya göre koşan kişilerin damarları yaklaşık 4 yıl gençleşir.
Son zamanlarda yapılan bir çalışmaya göre haftada 5 ya da daha fazla gün 30 dakikalık düzenli hareket yapılması bir çok kişi için kalp hastalığı riskini azaltmaktadır.
Tip 2 diyabetli kişiler hareketi günlük alışkanlık haline getirirlerse çok fazla yarar sağlarlar.
Sağlıklı beslenme ile birlikte hareket yapılması insanın ruh halini düzeltebilir ve belki  de demansı geciktirebilir.
Diyetinize, sebze, meyve ve tam tahıllı gıdalar ekleyebilirsiniz. Taze gıdaların yanısıra, eğer sodyum ve diğer katkı maddeleri eklenmemişse uygun ve besleyici konserve ve donmuş gıdalar da kullanılarak hızlı vejeteryan diyet reçeteleri hazırlanabilir.
Mevsimindeki sebze ve meyveleri en lezzetli oldukları dönemde tüketmek sizin için bir ödül ve alışkanlık olabilir.

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir